Opis wykładów

Po co tak daleko? O wędrówkach zwierząt

„Po co tak daleko?” Taki był tytuł wykładu o migracjach w świecie zwierząt, który przedstawił dr Szymon Drobniak – znakomity popularyzator nauki, biolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego. W sobotę 20 października 2018 r. nasi studenci usłyszeli o niezwykłych rekordach w podróżowaniu zwierząt i to u tak różnych grup jak ptaki, motyle, ssaki, rozwielitki czy mrówki. Wykładowca opowiedział o najbardziej spektakularnych wędrówkach zwierząt, a także o tym „jak one to robią” – czyli co pozwala zwierzętom odnaleźć właściwą drogę i dotrzeć do, często niezwykle odległego, celu podróży 

Fizyka roweru

W sobotę, 6 października 2018 roku rozpoczęliśmy 11 rok akademicki. Dla 140 naszych studentów było to święto, gdyż wykład inauguracyjny wygłosił znakomity popularyzator nauki, dr inż. Michał Krupiński na co dzień pracujący w IFJ PAN w Krakowie. Na wykładzie pt. „Fizyka roweru” studenci zastanawiali się nad tym, jak utrzymujemy równowagę jadąc na rowerze. Wiadomo przecież, że rower puszczony przed siebie, sam daleko nie zajedzie i szybko się przewróci. Pytanie wydawało się proste i studenci początkowo mieli wiele pomysłów na ten temat. Tak jak fizycy, którzy od ponad stu lat testowali wiele teorii i dopiero niedawno udało im się dojść, jak to jest naprawdę z tą stabilnością roweru. Studenci wykonali kilka prostych doświadczeń, oraz po wykładzie wzięli udział w długiej i ożywionej dyskusji 

Podczas inauguracji po raz pierwszy wypróbowaliśmy kostki-gadułki mikrofony bezprzewodowe firmy CatchBox. Lekkie, piankowe kostki w których ukryta jest zaawansowana elektronika. Koniec z przepychaniem się między rzędami, koniec siłowania się z wyłącznikami. Wystarczy rzucić, złapać i mówić do kostki – sama przyjemność i zabawa! Nasi studenci od razu polubili nowe mikrofony, a dyskusja z wykładowcą była wyjątkowo długa i ciekawa 🙂 Dziękujemy CatchBox za wspaniały dar 🙂 .

Zakończenie IX roku akademickiego

W sobotę 3 czerwca 2017 r. zakończyliśmy dziewiąty rok akademicki. W pierwszej części spotkania studenci wspólnie rozwiązywali rebusy naukowe przygotowane przez dr hab. Roberta Gwiazdę prof. IOP PAN z Krakowa.  Natomiast druga część była uroczystością wręczenia dyplomów i nagród, które odbierali studenci, wolontariusze, darczyńcy i sponsorzy Fundacjai oraz autorzy prac dyplomowych. Nagrdy wręczał prof. Robert Gwiazda, członek naszej Rady Naukowej i przyjaciel uniwersytetu. Było bardzo uroczyście i radośnie. Dziękujemy Wszystkim za udany rok

Budowa i energia wszechświata

W sobotę 20 maja nasi studenci wzięli udział w pokazie pt „Budowa i energia Wszechświata” w przenośnym obserwatorium astronomicznym. Ze względu na rozmiary kopuly, pokaz miał miejsce na sali gimnastycznej Gimnazjum nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Trzebini. Podczas pokazu studenci mogli spojrzeć na kosmos całościowo i w detalu. Zbliżyli się do najodleglejszych miejsc we Wszechświecie, do miejsc wielkich i małych, gorących i zimnych, tajemniczych i niezwykłych. Zobaczyli jak wyglądał wszechświat od narodzin do dnia dzisiejszego. Było fantastycznie!!! Bardzo dziękujemy Dyrekcji Gimnazjum nr 1 w Trzebini za użyczenia nam miejsca do tego niezwykłego spotkania z astronomią.

Działanie praw fizycznych

W sobotę 6 maja 2017 r. nasi studenci sprawdzali, czy prawa fizyki naprawdę działają 🙂 Dr Aneta Szczygielska oraz Marcin Łaciak z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach przedstawili kilka zasad – spośród wielu obowiązujących w fizyce. Wykonując proste lecz niezwykle widowiskowe eksperymenty pokazali studentom, w jaki sposób każdego dnia działamy zgodnie z prawami przyrody i w jaki sposób te reguły wykorzystujemy, aby nasze życie stało się prostsze i bardziej przyjemne. Pod koniec wykładu miał miejsce niesamowity i spontaniczny aplauz studentów. Głośne okrzyki dzieci „JESZCZE, JESZCZE oraz wybuch entuzjazmu świadczą o radości jaką może dać obcowanie z nauką oraz o wysokim profesjonalizmie naszych wykładowców. Cieszymy się, że mogliśmy w tym uczestniczyć.

Historia życia na Ziemi

Dr hab. Antoni Amirowicz z Polskiej Akademii Nauk w Krakowie odwiedził Małopolski Uniwersytet dla Dzieci już po raz czwarty w historii działania naszego uniwersytetu. Tym razem, w sobotę 22 kwietnia 2017 r.  przyjechał do nas z wykładem pt. „Historia życia na Ziemi”. Przedstawiał mechanizm rozwoju świata żywych istot naszej planety, dzięki któremu mogą przetrwać w swoich środowiskach. Zwracał również uwagę młodych słuchaczy na wpływ naszej cywilizacji na przyrodę. W dyskusji studenci pytali o ewolucję człowieka, o prędkość z jaką zachodzą zmiany gatunkowe oraz o życie Karola Darwina.

Wszyscy jesteśmy astronomami

Dwunasty wykład w tym roku akademickim pt. „Wszyscy jesteśmy astronomami” wygłosił Karol Wójcicki, autor wielu programów telewizyjnych oraz filmów dokumentalnych, organizator wielu akcji popularnonaukowych, twórca bloga Z głową w gwiazdach. Był to wykład merytorycznie przebogaty, a w formie lekkiej i zajmującej. Poruszał on nie tylko kwestie astronomii, lecz również nauki obywatelskiej, ciekawości świata oraz umiejętności krytycznego myślenia. Cieszymy się, że nasi studenci mogli mieć kontakt z człowiekiem obdarzonym zarówno pasją, jak i talentem popularyzatorskim. Już po pierwszym wykładzie Karola Wójcickiego w ubiegłym roku studenci MUdD byli oczarowani naszym wykładowcą, czemu dali temu wybierając go laureatem tytułu Magnum Lectore za najlepszy wykład w roku akademickim 2015/16.
W naukowych projektach obywatelskich, może wziąć każdy, niezależnie od wieku i wykształcenia. We współczesnym świecie nauka i technika pozwalają każdemu z nas dokonać znaczącego odkrycia naukowego, bez wychodzenia z domu. Naukowcy dzieląc się zebranymi danymi liczą na pomoc nie tylko innych naukowców, ale również uczniów. W ten sposób odkrycie innej planety czy komety leży w zasięgu każdego z nas i jest dziecinnie proste – wystarczy zalogować się na stronie zooniverse i wziąć udział w grze, w której jesteśmy proszeni o porównywanie i opisywanie zauważonych obiektów. Studenci Małopolskiego Uniwersytetu dla Dzieci byli bardzo zainteresowani tą możliwością i z pewnością wielu z nich już teraz weźmie udział w poważnych badaniach naukowych.

Dinomania na poważnie

Jak rozwinąć dziecięcą pasję w fascynującą pracę? Nasi studenci otrzymali odpowiedź na to pytanie podczas zjawiskowego wykładu dr Andrzeja Boczarowskiego pt. „Dinomania na poważnie.” Kiedy autor wykładu był dzieckiem, zafascynował go świat prehistorycznych zwierząt – w tym dinozaurów. Lata pracy, nauki i hektary rysunków zmieniły młodzieńczą fascynację w sensowną pracę. Teraz z tą samą pasją pisze książki, kręci filmy dokumentalne, robi rekonstrukcje, prezentacje i projektuje kolejne muzea poświęcone prehistorycznym organizmom.

 

Podczas wykładu dr Boczarowski opowiadał studentom o znajdowaniu i odczytywaniu śladów ich działalności życiowej.  W całkowicie zaciemnionej  sali kinowej kina Sokół w Trzebini pokazywał swoje filmy nt. dinozaurów. Studenci dowiedzieli się jak to, podczas posiłków, Zauropody mocno dewastowały teren, co sprzyjało innym zwierzętom w poszukiwaniu jedzenia: opadłe gałązki i zwalone drzewa to idealny pokarm dla drobnych roślinożerców, a wypłoszona fauna stanowiła łatwy łup dla niewielkich drapieżników. Cała ta hałastra podążała wraz z migrującym stadem Zauropodów. W pozostawionych przez nogi Zauropodów głębokich dołach (tropach) często zbierała się woda przesiąkająca z podłoża. W grząskim, wodnistym błocie ginęły biegnące za stadem gigantów mniejsze zwierzęta. Po milionach lat, w każdym z tych dołów znaleziono od kilku do kilkunastu świetnie zachowanych resztek małych organizmów. Obecnie, na całym świecie, w miejscach odnalezienia tych szczątków powstają muzea opowiadające o faunie dinozaurów. Dr Boczarowski brał udział w projektowaniu i budowie tych nowatorskich muzeów. Jak widać „Dinomania” może stać się bardzo poważnym zajęciem.

Współorganizatorem wykładu było Trzebińskie Centrum Kultury

Maszyny, roboty i zabawki matematyczno-informatyczne

Kiedy studenci MUdD spotykają eksperta – pasjonata swojej dziedziny, który potrafi dzielić się ze słuchaczami swoim entuzjazmem, to na sali wykładowej jest aż gęsto od emocji. Tak było w ubiegłą sobotę, 4 marca, podczas wykładu pt. „Maszyny, roboty i zabawki matematyczno – informatyczne, gdy prof. dr hab. Maciej M. Sysło znakomity informatyk z UMK w Toruniu dzielił się ze słuchaczami swoją wiedzą i doświadczeniem w tym temacie. W czasie spotkania Pan Profesor pokazał – ze swojej imponującej kolekcji – wybrane maszyny do liczenia i zademonstrował, jak się nimi posługiwać. Była też okazja wykonania na papierze prostego algorytmu mnożenia dwóch liczb, dla którego Schickard zbudował pierwszy kalkulator. Zostały także pokazane najnowsze zabawki uczące programowania. To było niezapomniane przeżycie dla naszych studentów, natomiast dla nas jako organizatorów był to zaszczyt i wielka przyjemność.