Author name: Jolanta Rozowska

Niezwykłe dzieje polskich naukowców

Opis wykładów, rok 2020/2021

W sobotę 6 marca zakończyła się tygodniowa emisja wykładu o wielkich, zapomnianych polskich uczonych. Wykład przygotował i przedstawił wspaniały popularyzator wiedzy red. Wiktor Niedzicki z Politechniki Warszawskiej. Wykład pt. „Niezwykłe dzieje polskich uczonych” omawiał sylwetki nie tylko znanych naukowców, takich jak Mikołaj Kopernik, czy Maria Skłodowska-Curie, lecz także wielu nieznanych którzy odegrali ogromną rolę w nauce. Część z nich to były postaci barwniejsze niż słynny Agent 007. Nasi studenci poznali profesorów, którzy nigdy nie skończyli studiów; naukowców, którzy byli agentami wywiadu, odkrywców, którzy zaryzykowali swoim życiem. Wśród nich byli znani i ulubieńcy mediów, lecz także cisi, o których słyszeli tylko wybitni specjaliści na całym świecie. Mamy nadzieję w przyszłości studenci Małopolskiego Uniwersytetu dla Dzieci zostaną naukowcami, a ten wykład był inspiracją do ich przyszłej, wspaniałej kariery naukowej 🙂 

Niezwykłe dzieje polskich naukowców Read More »

Organizm w liczbach

Opis wykładów, rok 2020/2021

Wykład pt. „Organizm w liczbach” był niezwykłą opowieścią o budowie naszego organizmu. Przygotował go i przedstawił prof. Armand Cholewka z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Podczas tego wykładu, który rozpoczynał nowy semestr, studenci poznali fakty i liczby dotyczące naszych poszczególnych narządów, ich nieprawdopodobne rozmiary – jak np. w przypadku płuc, oraz na ilości – jak w przypadku ogromu komórek nerwowych w naszym mózgu. Dowiedzieli się jak ogromną pracę wykonuje serce przepychające krew przez tysiące (tak tysiące!) kilometrów naczyń krwionośnych. Wszystko to było ilustrowane pokazami i rekwizytami, tak aby jak najlepiej pokazać, jak cudowne jest nasze ciało, a czego na zewnątrz naszego organizmu zupełnie nie widać.

Organizm w liczbach Read More »

Domy dzikich zwierząt

Opis wykładów, rok 2020/2021

W lutym zaczynamy nowy semestr. Wykład „Domy dzikich zwierząt”, który przygotowała Joanna Hajduk ze stowarzyszenia popularyzatorów nauki „Szkiełko i oko” był to wykładem kończącym semestr zimowy.

Dla ludzi dom to rzecz naturalna. W domu śpimy, jemy, bawimy się i spędzamy czas. Ale czy każde zwierzę ma swój własny dom, który zamieszkuje przez całe życie? I czy na przykład lis ma w swoim domu salon, sypialnię i kuchnię? Co to znaczy, że nornica buduje gniazda? A dlaczego wiewiórka ma ich kilka? Gdzie śpią zimorodki? Na wykładzie studenci dowiedzieli się, które zwierzęta budują domy w koronach drzew, które zajmują dziuple, a kto wchodzi pod ziemię! Poznali zwierzęta, które potrafią zbudować całe podziemne miasto, a także obejrzeli różne gniazda zbudowane nie tylko przez ptaki.

Domy dzikich zwierząt Read More »

Jesteśmy dziećmi Wszechświata

Opis wykładów, rok 2020/2021
We wtorek 12 stycznia 2021 r. zakończyliśmy emisję wykładu pt. „Jesteśmy dziećmi Wszechświata”, który przygotował i przedstawił dr Andrzej Boczarowski z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Ten dość wymagający intelektualnie wykład został przepięknie graficzne opracowany przez dr Boczarowskiego, tak aby ułatwić naszym studentom zapoznanie się z trudnymi zagadnieniami.
Na wykładzie studenci poznali teorie początków Wszechświata oraz zapoznali się z ewolucją gwiazd. Poznali podstawowe cztery pierwiastki tj wodór, węgiel, tlen i azot, które stanowią podstawowy budulec ciał organizmów ziemskich i stanowią aż 96.3 % masy organizmu człowieka.
Wszechświat powstał 13,8 miliardów lat temu, a zaczątki Ziemi w rodzącym się Układzie Słonecznym datowane są na 4,6 mld l.t. Prawie cały wodór powstał wraz z rodzącym się Wszechświatem. Wszystkie pozostałe pierwiastki budujące nasz świat utworzone zostały podczas syntezy jądrowej w termonuklearnych piecach kolejnych generacji gwiazd i podczas agonii gwiazd supernowych.

Jesteśmy dziećmi Wszechświata Read More »

Historia brudu

Opis wykładów, rok 2020/2021
Rok 2020 zakończyliśmy transmisją wykładu pt. „Historia brudu”, która miała miejsce w dniach od 19 do 23 grudnia 2020 r. Znany popularyzator nauki, red. Wiktor Niedzicki z Politechniki Warszawskiej zajął się czystością i brudem. Historią mycia i osiągnięciami nauki w tej dziedzinie. Nasi studenci poznali wynalazki i rozwiązania techniczne, niezbędne by dbać o czystość. Odwiedzili biedne ludy, które mimo ubóstwa dbają o czystość myjąc się i piorąc. Nasz wykładowca przypomniał także polskich królów, którzy kąpali się często. Studenci dowiedzieli się, jak i czym myli się ludzie przed wiekami, jaka jest różnica między mydłem starożytnych, naszym mydłem i mydłem w płynie, a także skąd wziął się prysznic. Końcówka wykładu dotyczyła dbałości o czystość, czyli bardzo ważnej dziedziny gospodarki, zwłaszcza we współczesnych okolicznościach pandemii.
Mamy nadzieję, że był to jeden z ostatnich wykładów online i że nadchodzący rok pozwoli nam spotykać się bez przeszkód na sali wykładowej. Tego wszystkim życzymy.

Historia brudu Read More »

Po nitce do kłębka, czyli o szukaniu śladów na miejscu przestępstwa

Opis wykładów, rok 2020/2021

W dniach 5-9 grudnia 2020 r. transmitowaliśmy wykład dr Joanny Stojer-Polańskiej pt. „Po nitce do kłębka, czyli o szukaniu śladów na miejscu przestępstwa”. Wykład tej znanej wykładowczyni i popularnej autorski książek dla dzieci z kryminalistyki z Uniwersytetu SWPS z Warszawy został z zainteresowaniem przyjęty przez naszych studentów. Bo przecież wszyscy lubią zagadki detektywistyczne.

Na wykładzie studenci znaleźli odpowiedzi na takie pytania jak: Skąd wiadomo, kto jest sprawcą przestępstwa? Jak to ustalić? Co mogą nam powiedzieć ślady kryminalistyczne? Obecnie ślady są badane w nowoczesnych laboratoriach. Można zbadać DNA, ślady linii papilarnych oraz ślady w cyberprzestrzeni. Czy kiedyś było trudniej ustalić, kto złamał prawo? Czy możliwości współczesnej kryminalistyki dają pewność, że nie istnieje przestępstwo doskonałe? Nasza wykładowczyni opowiedziała także o zagadkach rozwiązanych dzięki nietypowym śladom, wcale nie dzięki odciskom palców, czy poprzez ślady butów. Ślady pamięciowe, ślady kłamstwa oraz „ślady na duszy” także prowadzą do wyjaśnienia sprawy, ponieważ śladem może być wszystko, co pozwala na ustalenie tego, co się faktycznie wydarzyło J

W związku z wykładem ogłosiliśmy także konkurs mikołajkowy na prace rysunkowe z odpowiedzią na pytanie „Jakie ślady mógłby zostawić Mikołaj”. Na naszych studentów czekają wspaniałe nagrody książkowe autorstwa dr Joanny Stojer-Polańskiej.

Po nitce do kłębka, czyli o szukaniu śladów na miejscu przestępstwa Read More »

Czy diamenty to brylanty? Historie niezwykłych kamieni szlachetnych

Opis wykładów, rok 2020/2021

 

Geologia jest jedna z dziedzin, którą bardzo interesują się nasi studenci – mają swoje zbiory minerałów i potrafią zajmująco o tym opowiadać. Dostaliśmy od nich zdjęcia swoich kolekcji geologicznych i filmy, na których opowiadają o swoich najcenniejszych zbiorach. Ale w ubiegłą sobotę wszyscy nasi studenci mogli poszerzyć swoje zainteresowania geologiczne, gdyż wyemitowaliśmy dla nich wykład z geologii, który przygotowała i przedstawiła dr Agata Jurkowska, znana i popularna wykładowczyni, na codzień prowadząca wykłady dla studentów z AGH w Krakowie. Był to wykład pt. „Czy diament to brylant? Historie niezwykłych kamienie szlachetnych”, który obfitował w ciekawe wiadomości, ważne informacje oraz zdumiewające dzieje niektórych kamieni szlachetnych.
Kamienie szlachetne od zawsze wzbudzały zainteresowanie ludzi, ze względu na swoje właściwości takie jak: intensywny połysk, przeźroczystość czy też kolor. Wykorzystywane są one głównie w jubilerstwie i zdobiły nie tylko korony królów, ale także pierścienie, misy i wazy. Kamieni szlachetnych jest wiele i każdy z nas zapewne potrafi wymienić nazwy kilku z nich: diament, szmaragd, rubin. Ale który z nich jest najcenniejszy? Jak się je wydobywa oraz skąd są pozyskiwane? Które z nich można znaleźć w Polsce? Na te oraz na inne pytania zajmująco odpowiadała dr Jurkowska.

Czy diamenty to brylanty? Historie niezwykłych kamieni szlachetnych Read More »

Wyciąganie wraków z dnia morza i szpiegowanie wynalazców z przeszłości – czyli co naukowiec robi w muzeum?

Opis wykładów, rok 2020/2021

We wtorek 10 listopada zakończyła się projekcja wykładu przygotowanego i przedstawionego przez dr Monikę Koperską ze Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki pt. ”Wyciąganie wraków z dna morza i szpiegowanie wynalazców z przeszłości – czyli co naukowiec robi w muzeum”.

Podczas wykładu nasi studenci dowiedzieli się, jacy specjaliści muszą pracować nad tym, aby muzeum wyglądało tak jak wygląda i zawsze kojarzyło się z ciekawym miejscem. Naukowcy z różnych dziedzin nauki i konserwatorzy sztuki muszą czasem wykonywać bardzo nietypowe prace – np. szukać wraków na dnie morza, a potem wyciągnąć je tak, żeby nic nie uległo zniszczeniu. Czasem wymaga się od nich, aby przyspieszyli lub spowolnili procesy fizyko-chemiczne w otoczeniu danego obiektu. Bywa też, że szpiegują wynalazców z przeszłości. Dr Monika Koperska barwnie opowiadała studentom o tych i innych historiach dotyczących pracy w muzeum. Pokazała też jak wykonać domowy kolorymetr. Po wykładzie miała miejsce ciekawa dyskusja, gdzie studenci pytali o skład chemiczny obecnego papieru, a także o to dlaczego drewno w zatopionym statku nie spróchniało 🙂

Wyciąganie wraków z dnia morza i szpiegowanie wynalazców z przeszłości – czyli co naukowiec robi w muzeum? Read More »

Czy można zobaczyć ciepło?

Opis wykładów, rok 2020/2021

W dniu 17 października 2020, tematem wykładu  r. pt. „Czy można zobaczyć ciepło?”, były przemiany termiczne w ciele człowieka. Było to kolejne spotkanie z dr. n. med. hab. fiz. Armandem Cholewką prof. Uniwersytetu Śląskiego – jednym z ulubionych wykładowców studentów Małopolskiego Uniwersytetu dla Dzieci. Nasz wykładowca zaprezentował studentom najnowocześniejszy sprzęt do obrazowania termicznego i opowiedział o współczesnych metodach termowizji. Studenci dowiedzieli się, które części naszego ciała są najbardziej wrażliwe na utratę ciepła i dlaczego. Otrzymali odpowiedzi na takie pytania jak: Co to jest temperatura? Jak ją mierzyć? Jak wygląda mapa termiczna naszego ciała? Czy temperatura ciała człowieka jest ważnym wskaźnikiem naszego zdrowia i dlaczego? Kiedy nasz organizm może ulec wyziębieniu, a kiedy przegraniu i czym to grozi? Wykład był połączony z wieloma zaskakującymi pokazami, w których z radością uczestniczyli studenci obecni na sali wykładowej.

Czy można zobaczyć ciepło? Read More »